Van alle wijken in Gent is de binnenstad het voorbije decennium het meest veranderd. De centrumbewoner moet mee want het gaat erg snel, vandaag. Het is een evenwichtsoefening tussen alle functies: wonen, handel drijven, werken, studeren, …
De Gentenaar
De Binnenstad is het historische hart van Gent. De wijk is dichtbevolkt en dichtbebouwd. Een echt wijkgevoel vinden we hier niet, maar 83% van de inwoners zegt “fier te zijn op mijn stad” en 94% “woont graag in Gent”.
83% van de inwoners is fier op stad Gent
94% van de inwoners woont graag in Stad Gent
De Binnenstad bestaat uit verschillende deelbuurten: de historische kuip met de winkelstraten, de studentenbuurt, een deel van het Kunstenkwartier, het Zuidpark, de Muinkparkwijk of Dierentuinwijk, de Bourgondische wijk, de Waterwijk, het Patershol, de Zuidbuurt, het Klein Begijnhof, de as Lange Violettestraat - Sint-Annaplein, de buurt van de woonzones aan de Koepoortkaai,… Daar waar bewoners samenkomen, gebeurt dat op straat- of buurtniveau.
Op verschillende vlakken vervult de Binnenstad een centrumfunctie voor de regio: handel, horeca, werkgelegenheid, onderwijs, toerisme, evenementen en cultuur trekt mensen aan van ver buiten de stad.
Deze centrumfunctie heeft een onmiskenbare impact op het wonen in de Binnenstad. Bewoners geven dit ook zelf aan en uiten bezorgdheid over de impact van bv. toerisme en onderwijs op hun leefomgeving. Het is belangrijk om het evenwicht tussen de verschillende functies te bewaken om een levendige Binnenstad te behouden, waar het ook aangenaam wonen is.
De Binnenstad kent een aantal kwalitatieve parken en kleinere groenzones. Daarnaast zijn er ook aantrekkelijke centrumpleinen. De ontwikkeling van de Krook vormt een grote troef voor de Stad; daar opent weldra ook het gerenoveerde Wintercircus de deuren. Een greep uit de andere grote projecten die op til staan: de Leopoldskazerne zal provinciale diensten herbergen, appartementen en een hotel; de heraanleg van de Zuidbuurt en een deel van deDierentuinwijk, en de heraanleg van de zogenaamde Petercelle-as (Nederkouter – Kortrijksepoortstraat), etc. De vraag van bewoners naar extra groen vormt steevast een rode draad in alle buurten van de Binnenstad.
Het circulatieplan heeft de mobiliteit in de Binnenstad sterk beïnvloed. De verkeersveiligheid ging er op vooruit en voetgangers, fietsers en openbaar vervoer kregen meer ruimte. Net zoals in andere centrumsteden vormt parkeren een grote uitdaging: hoge parkeerdruk, hoge parkeertarieven en de nood aan leefruimte, ruimte voor fietsers, voetgangers en openbaar vervoer die mee wegen op de beschikbare parkeercapaciteit.
Sportvoorzieningen en speelterreinen in de Binnenstad zijn erg beperkt, terwijl cultuur wel overal aanwezig is: bibliotheek, concertzalen, theaterhuizen, opera, cinema,… 92% van de inwoners is tevreden over het aanbod van culturele voorzieningen, wat de hoogste score is van alle wijken.
92% van de inwoners is tevreden over de culturele voorzieningen
De afwezigheid van buurthuizen en andere ontmoetingsruimten voor bewoners (met uitzondering van het Open Huis Pratershol aan het Kaatsspelplein) staat hierbij in schril contrast.
In de Binnenstad vind je een veelheid aan erg verscheiden handelszaken en belangrijke winkelassen, met een aantrekkingskracht die tot ver buiten de stadsgrenzen reikt. Naast de vestigingen van de grote winkelketens zijn er ook tal van kleinere, lokale handelszaken. Tijdens het voorbije decennium zagen we wel veel oude huizen van vertrouwen vertrekken.
Hoge bevolkingsdichtheid
De Gentse Binnenstad is zeer dichtbevolkt. Opvallend is dat 6 op 10 van de huishoudens alleenstaand zijn.
Naast de vele inwoners zijn er ook nog eens de talrijke studenten. Kotstudenten worden niet meegerekend in de bevolkingscijfers, omdat zij meestal niet in Gent gedomicilieerd zijn. Van de zowat 84.000 studenten die in Gent studeren, hebben er enkele duizenden een kot in de Binnenstad. Dit verhoogt de druk op de al hoge bevolkingsdichtheid en op de woningmarkt. Om het tekort aan studentenhuisvesting aan te pakken, zet de Stad in op grootschalige projecten.
Het nieuw circulatieplan beïnvloedt de mobiliteit in de Binnenstad
Sinds de invoering van het circulatieplan, het invoeren van een aantal fietsstraten en de uitbreiding van de zone 30 in zowat de hele Binnenstad is de verkeersveiligheid er opvallend verbeterd. In de Binnenstad is ook een groot voetgangersgebied.
Wat betreft het openbaar vervoer is het aanbod in de Binnenstad heel ruim. 92% van de inwoners van de binnenstad vindt dan ook dat er voldoende bussen en trams in de buurt zijn.
92% van de bewoners vindt dat er voldoende bussen/trams in de buurt zijn
De Lijn investeerde de voorbije jaren in kwalitatieve en toegankelijke halte-infrastructuur in de Binnenstad.
Door de invoering van het circulatieplan nam het fietsverkeer sterk toe. De voorbije jaren werden op veel plaatsen in de Binnenstad bijkomende fietsenstallingen geplaatst.
Toch blijft de vraag hiernaar toenemen, slechts 48% vindt dat er voldoende fietsenstallingen aanwezig zijn in de buurt.
In de studentenbuurt betekenen die fietsenstallingen extra druk op het openbaar domein. De tramsporen blijven een belangrijk pijnpunt voor fietsers.
De verkeersdruk in de Binnenstad is de laatste jaren gevoelig verminderd, dankzij het invoeren van het circulatieplan, het hanteren van hogere parkeertarieven en de invoering van de Lage Emissie Zone (LEZ). Dit alles moet een positieve impact hebben op de gezondheid van de mensen.
81% van de inwoners voelt zich algemeen gezond
De erg hoge bevolkingsdichtheid, de grote aantrekkingskracht van bovenlokale centrumfuncties én de aanwezigheid van een grote verkeersluwe zone (zonder parkeerplaatsen) maken echter dat de parkeerdruk in de Binnenstad hoog blijft.
Dure vastgoedmarkt zet goede sociale mix onder druk
In de Binnenstad vind je een gemengd aanbod op het vlak van wonen: kamers, studentenkoten, eengezinswoningen, appartementen, herenhuizen met markante gevels, lofts,...
De vastgoedprijzen zijn er echter zeer hoog. De renovatie van verouderde panden en de nieuwbouwprojecten (appartementen en lofts) doen deze hoge vastgoedprijzen verder stijgen. Nergens in Vlaanderen betaal je meer voor een appartement dan in Gent. De aanwezige (schaarse) sociale huisvesting in de Binnenstad is niet optimaal. Een goede sociale mix staat dus steeds meer onder druk.
Door de talrijke aanwezigheid van studenten zijn heel wat gezinswoningen opgedeeld in kamers voor studentenkoten. Ook huren studenten soms samen een gezinswoning. Strengere stedenbouwkundige regels moeten de verdere opdeling van panden verhinderen.
De Binnenstad heeft het tweede grootste aandeel Gentenaars met verhuisplannen van alle wijken (46%).