Binnenstad

Een kijk op de wijk

Een duik in de cijfers

Een dichtbevolkte en dynamische wijk

De Binnenstad is het historische hart van Gent. Het is een dichtbevolkte en dynamische wijk. Kenmerkend zijn de vele verhuisbewegingen en de relatief hoge bevolkingsdichtheid. Hoewel er weinig gezinnen met kinderen wonen, gaan veel kinderen en jongeren er naar school, zowel basis- als secundair onderwijs.

De Binnenstad kent geen echt wijkgevoel. Slechts 30% geeft aan contact te hebben met buurtbewoners, terwijl het gemiddelde voor Gent 43% is.

Het mediaan inkomen is in de Binnenstad vergelijkbaar met het mediaan inkomen in Gent, al zijn er wel verschillen tussen de sectoren. Zo is het inkomen hoger dan het mediaan Gentse inkomen in de sectoren Dierentuin, Zuidpark en Kouter, en lager in de andere sectoren.

Overwegend appartementen en alleenstaanden

Het woningaanbod in de Binnenstad wordt gedomineerd door appartementen. Maar liefst 72% van de huishoudens huurt een woning. Dit sluit aan bij het karakter van de wijk, waar veelal jongvolwassenen en alleenstaanden wonen. Ongeveer de helft van de bewoners is tussen 20 en 39 jaar, en 6 op 10 huishoudens is alleenwonend.

Naast de vele bewoners zijn er ook nog eens de talloze studenten. Kotstudenten worden niet meegerekend in de bevolkingscijfers, omdat zij meestal niet in Gent gedomicilieerd zijn. Van de zowat 84.000 studenten die in Gent studeren, hebben er enkele duizenden een kot in de Binnenstad.

Beperkte sport, maar overvloed aan cultuur

Sportvoorzieningen en speelterreinen in de Binnenstad zijn erg beperkt. Cultuur daarentegen is alom aanwezig: in concertzalen, theaterhuizen, de opera, de bioscoop, … Bijna 7 op 10 bewoners maakt hier geregeld gebruik van, en meer dan 9 op 10 is tevreden met het aanbod.

Te voet door de Binnenstad

Slechts 65% van de huishoudens in de Binnenstad bezit een auto en 29% vindt dat er voldoende parkeerplaatsen zijn in de buurt. Voor verplaatsingen in de vrije tijd gaan bewoners vooral te voet (82%). Ook naar werk of school verplaatsen bewoners zich vaker te voet dan gemiddeld in Gent.

Opvallend is dat 78% van de bewoners aangeeft zich gezond te voelen, het hoogste percentage van alle wijken.

Wat is er?

Een wijk met vele gezichten en functies

De Binnenstad bestaat uit verschillende deelbuurten: de historische kuip met de winkelstraten, de studentenbuurt, een deel van het Kunstenkwartier, het Zuidpark, de Muinkparkwijk of Dierentuinwijk, de Bourgondische wijk, de Waterwijk, het Patershol, de Zuidbuurt, het Klein Begijnhof, de as Lange Violettestraat - Sint-Annaplein, de buurt van de woonzones aan de Koepoortkaai,… Daar waar bewoners samenkomen, gebeurt dat op straat- of buurtniveau.

Op verschillende vlakken vervult de Binnenstad een centrumfunctie voor de regio: handel, horeca, werkgelegenheid, onderwijs, toerisme, evenementen en cultuur trekt mensen aan van ver buiten de stad.

Parken en pleinen en aantrekkelijke winkelassen

De Binnenstad kent een aantal kwalitatieve parken en kleinere groenzones. Daarnaast zijn er ook aantrekkelijke centrumpleinen. De ontwikkeling van de Krook vormt een grote troef voor de Stad; daar opende recent het gerenoveerde Wintercircus de deuren.

In de Binnenstad vind je een veelheid aan erg verscheiden handelszaken en belangrijke winkelassen, met een aantrekkingskracht die tot ver buiten de stadsgrenzen reikt. Naast de vestigingen van de grote winkelketens zijn er ook tal van kleinere, lokale handelszaken. Tijdens het voorbije decennium zagen we wel veel oude huizen van vertrouwen vertrekken.

Mobiel in de Binnenstad

Sinds de invoering van het circulatieplan, het invoeren van een aantal fietsstraten en de uitbreiding van de zone 30 in zowat de hele Binnenstad is de verkeersveiligheid er opvallend verbeterd. In de Binnenstad is ook een groot voetgangersgebied.

De Lijn investeerde de voorbije jaren in kwalitatieve en toegankelijke halte-infrastructuur in de Binnenstad.

Door de invoering van het circulatieplan nam het fietsverkeer sterk toe. De voorbije jaren werden op veel plaatsen in de Binnenstad bijkomende fietsenstallingen geplaatst.

In de studentenbuurt betekenen die fietsenstallingen extra druk op het openbaar domein. De tramsporen blijven een belangrijk pijnpunt voor fietsers.

De verkeersdruk in de Binnenstad is de laatste jaren gevoelig verminderd. Dat is te danken aan de invoering van het circulatieplan, het hanteren van hogere parkeertarieven en de invoering van de Lage Emissie Zone (LEZ). Dit alles moet een positieve impact hebben op de gezondheid van de mensen.

Wonen in al zijn vormen

In de Binnenstad vind je een gemengd aanbod op het vlak van wonen: kamers, studentenkoten, eengezinswoningen, appartementen, herenhuizen met markante gevels, lofts,…

Wat leeft er?

Deze centrumfunctie heeft een onmiskenbare impact op het wonen in de Binnenstad. Bewoners geven dit ook zelf aan en uiten bezorgdheid over de impact van bv. toerisme en onderwijs op hun leefomgeving. Het is belangrijk om het evenwicht tussen de verschillende functies te bewaken. Alleen zo kunnen we een levendige Binnenstad behouden, waar het ook aangenaam wonen is.

De vastgoedprijzen zijn er echter zeer hoog. De renovatie van verouderde panden en de nieuwbouwprojecten (appartementen en lofts) doen deze hoge vastgoedprijzen verder stijgen. Nergens in Vlaanderen betaal je meer voor een appartement dan in Gent. De aanwezige (schaarse) sociale huisvesting in de Binnenstad is niet optimaal. Een goede sociale mix staat dus steeds meer onder druk.

De aanwezigheid van studenten verhoogt de druk op de al hoge bevolkingsdichtheid en op de woningmarkt. Het heeft gezorgd voor heel wat gezinswoningen die werden opgedeeld in kamers voor studentenkoten. Ook huren sommige studenten samen een gezinswoning. Strengere stedenbouwkundige regels moeten de verdere opdeling van panden verhinderen. Tegelijk zet de Stad sterk in op de inplanting van grootschalige studentenhuisvesting.

De vraag van bewoners naar extra groen vormt een rode draad in alle buurten van de Binnenstad.

Het circulatieplan heeft de mobiliteit in de Binnenstad sterk beïnvloed. De verkeersveiligheid ging er op vooruit en voetgangers, fietsers en openbaar vervoer kregen meer ruimte. Maar net zoals in andere centrumsteden vormt parkeren een grote uitdaging: er is de hoge parkeerdruk en parkeren is ook duur geworden. De nood aan leefruimte, ruimte voor fietsers, voetgangers en openbaar vervoer wegen mee op de beschikbare parkeercapaciteit.

Bewoners van de Binnenstad wijzen op de afwezigheid van buurthuizen en andere ontmoetingsruimten voor wie er woon. Het Open Huis Pratershol aan het Kaatsspelplein vormt hierbij een uitzondering.

Wat komt er?

Een van de belangrijkste projecten voor de komende jaren is Gentspoort. Dat project moet enkele lastige Gentse verkeersknopen mee helpen te ontwarren. Maar liefst 10 kilometer nieuwe tramlijnen zullen zorgen voor slim openbaar vervoer. Met tunnels onder Heuvelpoort en Dampoort rijden auto’s vlotter en maken we ruimte voor voetgangers, fietsers en kwalitatieve invulling van de openbare ruimte. Een aantal pleinen en straten worden opgefrist.

Concreet voor de Binnenstad zijn er twee aparte zones voorzien: Tentoonstellingslaan – Zuid (met onder andere de herinrichting van het Graaf Van Vlaanderenplein) en de zone Zuid – Kasteellaan (met onder andere de herinrichting van het Sint-Annaplein).