Watersportbaan - Ekkergem

Watersportbaan-Ekkergem is een uitgestrekte wijk die uiteenvalt in vier buurten. De binnenring zorgt voor twee aparte werelden. Van west naar oost kom je eerst in de Blaarmeersen, een buurt met weinig bewoning. Vlak daarnaast ligt de Neermeersen, dat wordt gekarakteriseerd door sociale hoogbouwblokken. Ekkergem ligt net over de stadsring, op een boogscheut van de binnenstad. Deze dichtbebouwde woonbuurt trekt naast vaste bewoners ook veel studenten aan. Ten slotte is er de Bijloke-buurt gebouwd rond de prachtige historische Bijlokesite. Hier vind je voornamelijk eengezinswoningen en appartementen.

Tussen de twee werelden (de twee buurten binnen en de twee buurten buiten de stadsring) bestaan veel verschillen. In Ekkergem heerst hier en daar nog een echt dorpsgevoel in de stad. Bewoners zetten hun schouders onder verschillende buurtinitiatieven. En ook Bijloke sluit als buurt qua gevoel veel meer aan bij de Binnenstad. Neermeersen kampt als overwegend sociale hoogbouwwijk met sociale problemen en leefbaarheidsproblemen. Het buurtgevoel is eerder beperkt, maar wel in opmars. Ook de Blaarmeersen, met onder andere verblijfspark Camping ’t Stropke, vergt een specifieke aanpak.

Vooral de omgeving van de Neermeersen is momenteel volop in ontwikkeling. Er ligt een plan voor om de scholencampus aan de Offerlaan de komende jaren in te richten als een stedelijke campus, met aandacht voor wat er op én naast de onderwijssite beweegt. Ook de woonblokken aan de Jubileumlaan worden één voor één vernieuwd. En ziekenhuis Jan Palfijn en de Topsporthal hebben plannen om hun terreinen anders in te richten. Een sociaal-ruimtelijk visie voor de volledige wijk zet mee de krijtlijnen uit voor alle toekomstige programma’s en ruimtelijke studies. Aan de Nieuwewandeling verrees de laatste jaren de WATT-site. Op de voormalige terreinen van de firma Schollaert komt een levendige en groene plek voor studenten en bewoners. De bewoners van de wijk Watersportbaan-Ekkergem kijken zelf uit naar de aanleg van de nieuwe fiets- en wandelbrug over de Watersportbaan, de komst van een nieuw buurthuis tussen de woontorens Elektra en Borluut, en de inrichting van de oude kloostergang als ontmoetingsplek in het buurtparkje achter Ekkergemkerk.

Qua bevolkingssamenstelling telt Watersportbaan-Ekkergem veel twintigers en 70-plussers. De twintigers wonen vooral in Ekkergem. 70-plussers vind je vooral in de Neermeersen en in de buurt van de Bijloke.

Meer dan de helft van de gezinnen zijn alleenstaanden. Dit weerspiegelt zich in de huisvesting: 65% van de wijk bestaat uit appartementen.

De grote verschillen tussen de vier buurten maken het de moeite waard om de cijfers verder uit te splitsen over de Bijloke, de Blaarmeersen, Ekkergem en de Neermeersen. Het mediaaninkomen voor de volledige wijk bijvoorbeeld ligt lager dan het Gentse gemiddelde, maar dat heeft bijna alles te maken met de Neermeersen. Of nog opvallender: 27% van de inwoners van de wijk heeft recht op een verhoogde tegemoetkoming in de verplichte ziekteverzekering. Voor de Neermeersen ligt dat cijfer maar liefst op 61%, het hoogste van alle Gentse buurten.

De armoedecijfers zijn in de Neermeersen de laatste jaren toegenomen. Dat is deels te wijten aan de instroom van een grote groep kwetsbare bewoners die zijn verhuisd uit andere wijken waar stadsvernieuwingsprojecten lopen. Er zijn problemen en spanningen op vlak van sociaal isolement, psychische kwetsbaarheid en middelenmisbruik. Ook de toename van zwerfvuil en sluikstort in en rondom de hoogbouwtorens zetten Neermeersen erg onder druk.

Het openbaar domein verschilt van buurt tot buurt. Als stedelijk recreatiegebied zijn de Blaarmeersen erg geliefd door Gentenaars en niet-Gentenaars. Neermeersen kleurt groen, maar een duidelijk programma voor de publieke ruimte ontbreekt. Initiatieven zoals ‘(Be)leefbaar @ the blocks’ kunnen ervoor zorgen dat bewoners het groen ook als dat ‘van hun’ beschouwen. In Ekkergem zorgt het dichte netwerk van straatjes ervoor dat enkele buren zich verzameld hebben om elkaar te ontmoeten in een van de leef- of speelstraten. Sommige bewoners smeden plannen om de wijk meer duurzaam te vergroenen en op termijn, waar het kan, energieneutraal in te richten. In de Bijloke biedt vooral de Bijlokesite en de nabijheid van het water de nodige verpozing en rust.

Het circulatieplan en de invoering van de LEZ-zone hebben bepaalde straten van Watersportbaan-Ekkergem verkeersluwer gemaakt. Maar op enkele uitvalswegen naar de ring, zoals de Rozemarijnstraat, is het verkeer eerder toegenomen. Bovendien, bij filevorming op de ring, gaan chauffeurs op zoek naar nieuwe sluipwegen in de wijk. Fietsen is daardoor niet overal even veilig. Een fietsstraat zoals die aan de Coupure wordt toegejuicht, maar vooral tijdens de ochtend- en avondspits kan het er erg druk zijn.

In de wijk Watersportbaan-Ekkergem vind je veel zorgvoorzieningen (Wijkgezondheidscentrum Watersportbaan, welzijnsbureau OCMW, Kind & Gezin, …) en onderwijsinstellingen (kleuter-, lager- en secundair onderwijs, hogescholen, universiteit). Er is ook een wijkbibliotheek, een uitgebreid cultureel aanbod op de Bijlokesite, er zijn sport- en feestzalen, er is het Buurthuis Watersportbaan, het lokaal dienstencentrum, de ontmoetingsruimte van SAAMO Gent, de workshops van Circusplaneet, de trainingen van KAA Gent Foundation en Ghent Basketball, de sportkar van Sportaround, de speelpleinwerking Kabonga, …

Hier en daar dringt een betere afstemming tussen vraag en aanbod zich op. Bovendien ontbreekt een centrale ontmoetingsplaats. Zo zijn enkele buurtpartners al enige tijd op zoek naar een goede, kwaliteitsvolle locatie om hun werking in de wijk verder te kunnen uitbouwen. Er wordt in die zin reikhalzend uitgekeken naar de nieuwe buurthuizen aan de Nekkersberglaan en achter Ekkergemkerk.

Langs de Martelaarslaan vind je grotere winkelketens, maar in de verschillende buurten is het handelsaanbod eerder beperkt, op enkele kappers, een wassalon, een handvol buurtwinkels en (buurt)cafés, … na.