Dampoort

Een kijk op de wijk

Een duik in de cijfers

Een dichtbevolkte, diverse wijk met veel voorzieningen

Dampoort is een dichtbevolkte wijk met een hoog percentage kinderen van 0-11 jaar (14%) en bewoners met een Europese nationaliteit (14,6%). De wijk telt wel 95 verschillende nationaliteiten. De Bulgaarse en Turkse gemeenschap, de 2 grootste naast de Belgische, zijn in deze wijk even groot.

De wijk kent veel bebouwing (36,8% bebouwingsgraad), vooral bestemd voor wonen. Daarvan heel wat collectieve woningen.

Negen op de tien bewoners zijn tevreden over de sportvoorzieningen in de buurt en 85% vindt dat er voldoende winkels zijn. Toch zijn er veel leegstaande handelspanden (11,7%). Daarnaast ervaart 65% van de bewoners verkeershinder en vindt 22% dat er niet genoeg parkeerplaatsen zijn voor bewoners.

De welvaartsindex ligt een pak lager dan gemiddeld voor Gent (90 versus 103). Het aandeel leefloners en het mediaan fiscaal inkomen stemt overeen met het Gentse gemiddelde. Toch stelt 14% van de bewoners dat ze het voorbije jaar betalingsmoeilijkheden hadden.

Een actieve wijk met veel samenhang

22% procent van de bevolking in de Dampoort is actief in de buurt of de stad, wat hoger is dan het Gents gemiddelde.

21% procent van de Dampoort-inwoners doet geregeld aan vrijwilligerswerk. Vier bewoners op de tien heeft in de afgelopen twaalf maanden deelgenomen aan een buurtactiviteit en 22% was actief in de buurt of stad. Zeventig procent vindt een niet-Belgisch gezin als nieuwe buur prima en 68% maakt maandelijks een praatje met buurbewoners van niet-Belgische herkomst.

Wat is er?

Dampoort kent als uitgestrekte wijk een strategische ligging. Met centraal gelegen een station en nabij zowel de oude haven als het stadscentrum. De wijk is zeer dichtbevolkt en sluit meer aan bij de stadsgordel. De drie steenwegen die de wijk doorkruisen (de Antwerpsesteenweg, de Land van Waaslaan en de Dendermondsesteenweg), zorgen voor gescheiden buurten: het Scheldeoord met de Scheldestraten, de Heilig-Hartsite met het Begijnhof, en het deel Dampoort dichtbij Campo Santo. Het Scheldeoord vormt daarvan de groenste buurt dankzij de aanwezigheid van het Wolterspark en het Bijgaardepark. Rondom de Heilig-Hartsite en in de buurt van de Dampoort vind je maar weinig groene plekken, recreatie- of speelruimte.

Voldoende voorzieningen en handel

In Dampoort zijn er voldoende bereikbare zorgvoorzieningen. Zo vind je op de welzijnssite langs de Wittemolenstraat en Doornakkerstraat onder andere het OCMW, Woonwijzer, Kind & Gezin, het Jobteam en vzw Sivi, actief rond structurele armoedebestrijding en met een sociale kruidenier. Daarnaast is er een straathoekwerker en een jeugdstraathoekwerker actief in de wijk, is er een wijkgezondheidscentrum, zetten vzw Jong en Jong Gent in Actie zich samen in voor kinderen en jongeren in de wijk en kunnen ouderen terecht in onder meer de Open Huizen, een buurthuisje en een woonzorgcentrum.

Met het lopende stadsvernieuwingsproject En Route wil de Stad de van elkaar gescheiden buurten versterken. En Route zet op een participatieve en co-creatieve wijze in op volgende 6 thema’s:

1. Verbeteren van de woonkwaliteit
2. Werk maken van een duurzame mobiliteit
3. Stimuleren van lokaal ondernemerschap op de Wasserijsite
4. Zorgen voor meer en beter groen en het versnipperde groen verbinden: Bijgaardepark, Wolterspark, Waspark, Banierpark
5. Stimuleren van het samenleven in de wijk
6. Streven naar klimaatneutraliteit (Gent als klimaatneutrale stad tegen 2050) en kindvriendelijkheid als rode draad

Bijgaardepark

Heilig-Hartsite

Scheldeoord

Welzijnssite

Koopcentrum langs Dendermondsesteenweg

Spelen in het park van de Wasstraat

Wat leeft er?

Veel woningen van slechte kwaliteit

In de buurt van het Scheldeoord vind je sociale woningen die kampen met onder meer schimmelvorming, slechte verwarming, … Maar ook de buurt rond de Heilig-Hartsite telt kleine en minder kwalitatieve woningen, die nu vooral worden bewoond door ouderen en kwetsbare gezinnen.

Mobiliteit

Mobiliteit is een thema dat sterk leeft in de Dampoort. Veel mensen willen een matige verkeersdruk en zich vlot en veilig door de wijk kunnen bewegen. De meningen over hoe dat best wordt aangepakt, liggen uiteen.

Voor bewoners vormt het gebrek aan parkeerplaatsen een belangrijk aandachtspunt. De weinige ruimte bemoeilijkt de zoektocht naar buurtparkings en fietsstallingen.

Gelukkig heeft Dampoort een goed uitgebouwd netwerk aan openbaar vervoer. Helaas zijn niet alle bushaltes even toegankelijk voor mensen met een beperking.

Bewoners ervaren delen van de wijk als onveilig

Sommige bewoners geven aan dat ze ’s avonds en ’s nachts bepaalde parkjes en straten mijden omdat er drugdealers actief zijn. Op enkele andere plekken zorgen rondhangende mannen ervoor dat vrouwen zich niet altijd welkom voelen.

Enkele gevaarlijke kruispunten veroorzaken een groot onveiligheidsgevoel onder fietsers en voetgangers.

De Dampoortwijk telt veel winkels. Het aanbod aan de Dendermondsesteenweg is echter vrij gelijklopend. Dat zorgt voor een gevoel van onderlinge concurrentie. De straat kampt bovendien met leegstand, wat kansen kan bieden voor nieuwe starters.

Nood aan voorzieningen voor sport, jeugd en vrijetijd

Tieners en jongeren vinden in de Dampoortwijk weinig aanbod en voorzieningen rond sport en vrijetijdsbeleving. Daardoor wordt er in de wijk minder gesport dan in de rest van Gent. Door schooluitval en een grote jeugdwerkloosheid hangen vele jongeren daardoor doelloos rond op straat, op pleinen en aan bushaltes.

Kinderen kunnen terecht in de vele scholen en het jeugdwerk van Chiro Heilig Hart, het jeugdwelzijnswerk van vzw Jong en de trajectondersteuning van Jong Gent in Actie. In de Dampoortwijk is wel nood aan opvoedingsondersteuning en meer kinderopvang, jeugdwelzijnswerk en trajectbegeleiding voor jongeren in het Scheldeoord en in de Nieuwe Wijk (de sociale woningen in de Serafijnstraat, Louis Cloquetstraat en de Nieuwewijkstraat in de spitse hoek tussen spoorweg en Antwerpsesteenweg/Campo Santo).

Bewoners voelen zich thuis in Dampoort

Ondanks de bestaande werkpunten, voelen bewoners zich over het algemeen thuis in de Dampoort. Zij zetten zelf initiatieven op poten en zorgen op die manier voor een gemeenschapsgevoel binnen hun wijk. Zo zorgt de dynamiek op en rond het Heilig-Hartplein voor verbinding. Ook het buurthuisje (en in de toekomst de directeurswoning) in Scheldeoord slaagt erin om mensen samen te brengen.

Met de Bulgaarse gemeenschap zijn er nog te weinig contacten. De uitdaging is om hen in de toekomst meer en beter bij het buurtgebeuren te betrekken.

Wat komt er?

Er komt een evaluatie van het wijkmobiliteitsplan. Daarnaast kijken mensen met verwachting uit naar naar de komst van de Verapazbrug. Die moet het verkeer omleiden, weg van de drukke Dampoortrotonde.

En Route brengt vernieuwing

De Dampoortwijk is volop in verandering met het stadsvernieuwingsproject En Route. Pilootproject is de Heilig Hartsite met de Pastory, Hartetroef (kerk), 25 nieuwe sociale gezinswoningen en een groene omgevingsaanleg. De Wasserijsite wordt onder handen genomen als nieuwe maakplek. En er zijn plannen voor de Louis Schuermansstraat.

Betaalbare gezonde voeding is voor vele bewoners onbereikbaar. In 2024 opende in de voormalige Heilig Hart-kerk het betaalbaar sociaal restaurant Hartetroef.